سبک معماری های تک ، High-Tech
معماری های تک یا تکنولوژی بسیار پیشرفته سبکی بود که در دهه‌ی هشتاد میلادی در اروپا مطرح شد. معماران این سبک معتقدند که دساورد بزرگ مدرنیته و عامل توسعه و پیشرفت در قرن بیستم تکنولوژی است. بر اساس نظر آنها هر عصر معماری عصاره و مشخصه خود را داراست که در آنها شکل کالبدی پبدا کرده است. مصداق هایی برای این نظر آنها بناهای عظیم روم باستان هستند که نمایش قدرت امپراتوری و حکومت سزارها می باشد. همچنین معابد یونان باستان با آن نظم و تناسبات کامل هندسی نشان دهنده‌ی ذهنیت کمال گرای یونانیان باستان است و در نهایت میتوان به کلیساهای سر به فلک کشیده گوتیک اشاره نمود که قدرت کلیسا و ذهنیت قرون وسطا را نمایش می دهد. پس میتوان نتیجه گرفت که باید بناهای امروزی نیز به خوبی عصاره‌ی فکری و تکنیکی عصر کنونی یعنی تکنولوژی را در خود به نمایش بگذارند.
بدین ترتیب هواداران معماری های تک درست مانند مدرنیست های دهه 1920 به این امر معتقدند که هر معمار وظیفه دارد در کارهای خود روح دوران خویش را منعکس سازد. بنابراین با توجه به اینکه آنان روح زمان ما را در تکنولوژی پیشرفته نهفته می دانند، اعتقاد دارند که باید معماری با این پیشرفت تکنوژی عجین شود. سوال هایی که ذهن آنها را درگیر می سازد بدین ترتیب است که چرا باید همچنان به ایجاد ساختمانهایی از مصالح حجیم، سنگین و غیر منطقی مانند آجر، بتن و چوب بسازیم در حالیکه می توانیم از نور و دقت فلز و شیشه که از قبل در کارخانه ها ساخته شده و در سایت به راحتی به هم بسته می شوند بهره ببریم؟ و چرا ساختمانها باید از فرهنگ صنعتی جدا باشند؟
اگر به دنبال معنی و مفهوم دقیق معماری های تک باشید، میتوان گفت معماری مدرن و های تک در اصول نظریات و مبانی بسیار نزدیک به هم هستند به طوری که به اعتقاد بسیاری معماری های تک فرزند خلف معماری مدرن است. اما با این وجو قطعا میان این این دو مکتب معماری تفاوت هایی از نظر شکلی مشاهده می شود. میتوان این تفاوت ها را به طور کلی اینگونه بیان کرد که در معماری مدرن سادگی و بی پیرایگی وجود دارد که در معماری های تک مشاهده نمی‌شود. در تفسیری دیگر میتوان عنوان کرد که اگر معماران مدرن در طرح های خود ماشین را به نمایش می گذارند، معماران های تک داخل ماشیین و اجزاء آن را نشان می دهند. در واقع مصالح شاخص این شیوه معماری را فلز و شیشه تشکیل می دهد که باعث به وجود آمدن ویژگی‌های منحصر به فردی می‌شود که شامل موارد زیر است.
- عموما تصویری از صنعت و تولید را بر ذهن بر جای می گذارد.
- وضوح و صداقت و شفافیت را نمایان می کند.
- با مشاهده نمونه بناهای آن اینگونه به نظر می رسد که در این نوع ساختمان سازی ، صنایع تکنولوژیکی و تصویری بیشتری نسبت به سایر بناها به کار رفته است.
- نمایانگر کارایی بیشتر و انعطاف پذیری کاربرد می باشد.
در سبک معماری های تک معماران آن را شاخه ای از تکنولوژی و صنعت دانسته و نتیجه کار خود را ساختمانی کارآمد و مفید می بیند، نه هنری و سمبلیک. که در واقع نوعی تضاد نیز در آن دیده می شود بدین معنا که معماری هر چند سخت تلاش کند، نهایتا نمی تواند مطلقا کاربردی باشد. یک ساختمان اصیل های تک بیشتر از اینکه تکنولوژی را جهت بهبود عملکرد به کار برد، به نمادی از تکنولوژی تبدیل شده است. در حالی که ایجاد یک دیوار آجری باربر به مراتب ارزانتر و سریع تر است، اما معمار های تک ترجیح می دهد قابی از استیل و پانلهای سبک فلزی طراحی کند. زیرا این نوع فناوری با روح زمانه هماهنگی بیشتری دارد.
سبک معماری های تک دارای الگوهای عموما سازه استیل اکسپوز، داکتهای تهویه نمایان، پوسته های عملکردی و بسیاری دیگر از این قبیل هستند که از نظر اجرایی و اقتصادی مقرون به صرفه نیست و در این نوع معماری سمبلیسم و ایجاد منظره و نماد بصری نقش زیادی ندارد. پس با توجه به این نکات میتوان نتیجه گرفت این شیوه معماری به نام تکنولوژی پیشرفته یا های تک شناخته شده ولی لزوما در همه بناهای این سبک تکنولوژی خارق العاده و کارآمدی به کار نرفته است. برای درک بهتر این سبک، می توان به شیوه معماری خاص معمارانی چون ریچارد راجرز، نورمن فاستر، نیکلاس گریمشاو و مایکل هاپکینز که طی بیست سال گذشته بناهایی را با ویژگی های معماری های تک طراحی کرده اند را مشاهده نمود. اگر بخواهین سردمداران و رهبرانی را برای این سبک معماری در نظر بگیریم قطعا چهار معمار نام برده رهبران سبک معماری های تک به شمار می‌آیند.
باوجود اینکه این سبک لایحه یا مقررات مشخصی ندارد، اما اکثر فعالان آن ایده ها، نظریات و زمینه های فکری مشترکی دارند. این معماران در روند شکل گیری سبک های تک با یکدیگر همفکری، همکاری و گاهی رقابت داشته اند. ریچارد راجرز در این مورد می نویسد: تکنولوژی به ما کنترل بیشتری عرضه می کند و نه کمتر. ساختمان های آینده بیشتر شبیه روبات خواهند بود تا معبد. مانند آفتاب پرست، آنها خود را با محیط پیرامون تطبیق می دهند. شاید بتوان پایه‌ی فکری این سبک را در جمله راجرز خلاصه کرد که بیان می‌کند در عصر مُدرن باید در ساختمان های مدرن زندگی کرد. باو وجود اینکه معمار بزرگ لوکوربوزیه خانه را ماشینی برای زندگی تعریف نموده است اما آثار به جا مانده از او هیچ شباهتی به ماشین ندارند و با تکنولوژی مبتدی طراحی شده اند. اما همین تعریف لوکوربوزیه در مورد خانه‌ها برای معماران های تک صدق می‌کند که دید ماشینی دارند و از نظر آنها ماشین فقط یک سمبل نیست. بلکه منبعی از تکنولوژی، تصور و خلاقیت است. بصورت انبوه تولید می شوند، متحرک و قابل حمل هستند و از مواد مصنوعی مانند فلز، شیشه و پلاستیک ساخته می شوند. این‌ها خصوصیاتی هستند که به نقاط مرجع معماری های تک بدل گشته‌اند. اگر بخواهیم ساختمانی ایده آل و آرمانی از نظر معماران های تک در سال 1889 را نام ببریم قطعا باید به برج ایفل اشاره کنیم که دارای ۳۳۰ متر ارتفاع و اسکلت فلزی نمایان است و نمادی از دستاوردهای تکنولوژی در عصر مدرن است.
حتما ببینید : معماری بیونیک
همان گونه که تصور می شود در این سبک نه تنها تکنولوژی و فن ساخت، بلکه بخشیدن ظاهری ماشینی به ساختمان مد نظر مهندسان طراح است. از نظر ویژگی ساختمانی میتوان گفت که ساختمان از سازه های ساده و ظریف فلزی تشکیل شده و هیچ سلسله مراتب رسمی برای دسترسی به فضاهای خاص داخل ندارد. قطعا فرم این بنا هیچ شباهتی با فعالیتهایی که برای آنها پیش بینی شده ندارد.
معماران های تک به تاریخ علاقه مند هستند و خود را جدای از آن نمی دانند و این دقیقا برخلاف تصور عموم است و شاید این تصور به علت این است که برداشت و نگرش معماران های تک نسبت به تاریخ به کلی متفاوت از دیدگاه معماران پست مدرن از تاریخ است. نظریه پرداز سبک های تک در این مورد بر این اعتقاد است که « ساختمان های عصر رنسانس در فلورانس شباهتی به بافت مجاور خود و معماری گوتیک قرون وسطا نداشتند، بلکه این معماری جلوه ای از تبلور عصر جدید را نوید می داد» و بیان دیگری از وی « هر بنایی باید نمایانگر زمان خود باشد».
راجرز معماری پست مدرن را اینگونه مورد نقد قرار می دهد:
کسی نمی تواند معماری را با نماد قرار دادن درخت نخل، تخم مرغ، پرندگان، و نظام هندسی معیوب شده یونانی و رومی که از مبلمان فروشی های عادی خریداری شده، توسعه دهد. تمامی این موارد از خاستگاه و زمینه سیاسی، اجتماعی و تکنیکی خود مجزا شده اند. امروزه در کارهای این معماران ملاحظه می شود که با استفاده از تکنولوژی، سعی در استفاده حداکثر از عوامل طبیعی همچون آفتاب، باد، آب های زیرزمینی و گیاهان برای تنظیم شرایط محیطی ساختمان دارند. به همین علت در معماری جدید آنها که به نام اکو تک (اکولوژی + تکنولوژی) خوانده می شود، تکنولوژی در مقابل طبیعت قرار ندارد، بلکه در کنار و به موازت طبیعت برای بهره برداری هرچه بیشتر از امکانات محیطی و تأمین آسایش انسان حرکت می کند. در کارهای اخیر معماران این سبک، جنبه‌ای از ساختمان وجود دارد که در کنار عکس های زیبای ساختمان های آنها، نحوه استفاده از عوامل اقلیمی با کمک تجهیزاتی همچون دودکش های هوا، آینه های منعکس کننده، پوسته های هوشمند، گلخانه ها، پله ها ی شیشه ای و تبادل کننده های حرارتی نشان داده شده است.
این مطلب را هم ببینید: دانلود رایگان مدل سه بعدی آینه مدرن
نظرات (0)