معماری فوتوریسم - تعریف معماری فوتوریسم و شرح و تاریخچه معماری فوتوریسم

سبک  معماری فوتوریسم  – Architecture Futurism

معماری فوتوریسم : با ظهور جنبش فوتوریسم در ایتالیا پیش از جنگ جهانی اول، انقلابی ترین نگرش نسبت به جهان مدرن و مقتضیات و خصوصیات آن شکل گرفت. به دلیل به وجود آمدن انقلاب صنعتی بانیان و پدید آورندگان این مکتب فکری و هنری قصد به وجود آوردن دنیایی را داشتند که کاملا خود را با شرایط جدید به وجود آمده تطبیق دهد و تمام آنچه از دنیای قبل از صنعت مدرن بوده است، فراموش شود. نویسنده و نقاش ایتالیایی فیلیپوتوماسو مارینتی که در دانشگاه سوربن فرانسه تحصیل کرده بود بنیانگذار سبک معماری فوتوریسم محسوب می شود. وی موفق شد در سال 1909  منشو ر فوتوریسم را در روزنامه معروف فیگارو در پاریس منتشر کند. در قسمتی از این منشور وی بیان میکند: « ما تاکید می کنیم که زیبایی جهان توسط زیبایی جدیدی به نام سرعت ، غنای فزون تری یافته است ». میتوان گفت موضوع اصلی این سبک همین جمله می‌باشد.

حوزه فکری و هنری پیشرو در ایتالیابه سرعت تحت تاثیر این جنبش قرار گرفت. طی مدت کمی، نویسندگان، نقاشان، مجسمه سازان، معماران، طراحان صحنه، موسیقیدانان و فیلمسازان معروف ایتالیا به این جنبش گرویدند. به اعتقاد آنها تحولات بنیادی که با سرعتی زیاد جهان قرن جدید را تغییر داده، باید در همه عرصه ها نمود و بروز پیدا کند همچنین خود را کاملا در مسیر آهنگ این تحولات قرار دهد. عصر حرکت و سرعت باید نمودی بارز در هنر مناسب این عصر داشته باشد. برای اولین بار پس از گذشت حدود سه قرن از ظهور سبک باروک در ایتالیا (قرن 17 ) بود که مجددا این کشور بعنوان خاستگاه اندیشه و سبکی جدید در هنر مطرح گردید. به همین دلیل پیروان این جنبش خود را نخستین جوانان ایتالیا پس از قرن ها خواندند. بعد از پیوستن یک معمار جوان و تازه فارغ التحصیل به نام آنتونیوسانت الیا و انتشار منشور معماری فوتوریست در سال 1914 توسط وی، سبک فوتوریسم رسما وارد عرصه معماری شد. سانت الیا در این منشور نکات مهمی را ذکر کرد که زیر بنای فکری این جنبش در حیطه معماری و شهرسازی را تشکیل می داد و این نکات به شرح زیر است:

«ما در خیابانهایی که برای نیازهای بشر چهار، پنج، شش قرن پیش ساخته شده زندگی می کنیم … محاسبات براساس مقاومت مصالح ، استفاده از بتن آرمه و فولاد ، مانع از معماری به مفهوم قدیمی و کلاسیک شده است …
ما دیگر این احساس را نداریم که مردان کلیساهای بزرگ ، قصرها و تریبون ها هستیم . ما مردان هتلهای بزرگ ، ایستگاه های راه آهن ، خیابانهای وسیع ، بنادر عظیم ، بازارهای سر پوشیده ، رواقهای روشن ، جاده های مستقیم و تخریب های سودمند هستیم .ما باید شهر فوتوریسم را همچون یک کارگاه کشتی سازی هناور و پر هیاهو ، متحرک و فعال با تمام جزئیاتش ، ابداع و مجددا بازسازی کنیم . خانه فوتوریسم باید همانند یک ماشین عظیم باشد . آسانسورها دیگر نباید همچون سوراخ های کرم در گوشه های راه پله پنهان شوند . خود قفسه راه پله به دلیل بلا استفاده بودن ، باید حذف شود . آسانسورها می بایست همانند اژدهایی ساخته شده از آهن و شبیه بر پیکر ساختمان بالا روند . خانه ساخته شده با بتن شیشه و آهن و عاری از نقاشی و مجسمه و غنی به سبب زیبایی خطوط و برجستگی هایش ، و بسیار زشت به لحاظ سادگی مکانیکی اش ، با توجه به احتیاجات و نیازها و نه بر طبق قوانین شهرداری ساخته خواهد شد .تزئین بایستی برچیده شود … . همه چیز باید دگرگون گردد .بیایید بناهای تاریخی ، پیاده رو ها ، پاساژها و راه پله ها را واژگون کنیم . بیایید خیابانها و میدان ها را پایین ببریم و سطح شهر را بالا بیاوریم … .
همانگونه که پیشینیان منبع الهام خود در هنر را در طبیعت جست و جو می کردند ، ما باید منبع الهام خود را در جهان مکانیکی که بوجود آورده ایم پی جویی کنیم … .
هر نسلی باید شهر خود را بسازد … »

حتما ببینید : معماری فولدینگ

نکته جالب توجه اینکه سانت الیا هیچ ساختمانی به سبک فوتوریسم احداث نکرد. اما کار بزرگ او علاوه بر تبیین منشور معماری فوتوریسم، ترسیم شهر جدید مطابق با اصول نظری جنبش فوتوریسم بین سالهای 1914-1913 بود. او در ابتدا تحت تاثیر نهضت هنر نو و خصوصا البریش قرار داشت. از سانت الیا حدود سیصد تصویر برجای مانده که در سال 1914 در نمایشگاهی در میلان به نمایش گذاشته شد و توجه محافل هنری و معماری را به خود جلب کرد. این جنبش ها و خط های فکری مربوط به معماری فوتوریسم در آغاز جنگ جهانی اول به پاران ناگهانی خود رسید. ایتالیا در سال 1915 به جنگ وارد شد. طرفداران و پیروان معماری فوتوریسم که دارای افکار ملی گرایانه بودند همسو با جبهه های جنگ فاشیست ها وارد جنگ شدند. در خط مقدم همین جبهه در سال 1916 سانت الیا پس از یک سال جنگ کشته شد. پس جنگ جنبش فوتوریسم اهمیت خود را از دست داد. و فقط مایشگاه هایی از کارهای فوتوریست ها در دهه 1920 و اوایل دهه 1930 بر گزار شد. میتوان گفت عمر جنبش فوتوریسم نسبتا کوتا بود. درست است که هیچ ساختمان مهمی به این سبک ساخته نشد و این جنبش فقط در شمال ایتالیا بعنوان یک نظریه فکری فراگیر  مطرح بود ولی با وجود همه این موارد، به علت مباحث مطرح شده توسط نظریه پردازان این سبک، که همه در راستای تبیین عصر جدید و خصوصیات و مقتضیات جهان مدرن بود، میتوان گفت که این جنبش دارای اهمیت فراوانی است. به خصوص اینکه در اشکال و تصاویر کشیده شده توسط سانت الیا و سایر معماران فوتوریسم، شهرهایی به نمایش گذاشته شد که پس از نیم قرن، یعنی در دهه 1960، به منصه ظهور رسید. گسترش اتومبیل و تکنولوژی باعث بوجود آمدن شهرهایی شد که تنها در تصور و ذهن این معماران انقلابی وجود داشت. مطالب نظری معماری فوتوریسم همچون توجه به علم و تکنولوژی و جهان آینده، حمل و نقل سریع السیر، گسست از گذشته، حذف تزئینات، بلند مرتبه سازی و نمایان کردن اجزای عملکردی و تکنولوژیک ساختمان، همه مواردی بودند که بعد ها تاثیر بسیار زیادی بر افکار و طرح های معماران مدرن متعالی، مانند لوکوربوزیه و گروپیوس و همچنین سبک هایی چون کانستراکتیویسم (ساختارگرایی) و های – تک داشتند. در نهایت میتوان گفت زبان هنری عصر مدرن به وسیله‌ی هنرمندان جنبش معماری فوتوریسم به صورت شفاف و بدون پوشش بیان نمودند و به این ترتیب بسیار زودتر از دیگران چهره جهان مدرن در قرن بیستم را در تصاویری که از ذهن خلاق آنها نشات می گرفت به جهانیان نشان دادند.

این مطلب را هم ببینید: دانلود مدل سه بعدی آباژور